Bizons op weg naar de wilde natuur

Het project

Het doel is om een kudde van 300 bizons – tot en met 2024 - te herintroduceren in de zuidelijke Karpaten. Nog nooit is er een operatie van een dergelijke omvang uitgevoerd.

Het Domein van de Grotten van Han, alsook enkele andere Europese natuurreservaten, werken voor dit project samen met prestigieuze partners zoals WWF Roemenië, WWF België en Rewilding Europe. Wat betreft het transport is de organisatie Flaxfield Nature Consultancy een belangrijke partner.

In juni 2015 werden er al 18 bizons, waaronder 6 van de Grotten van Han, toegevoegd aan de kudde in de Zuidelijke Karpaten in een acclimatisatie zone (15 ha). Zij zullen vervolgens ingevoerd worden in een aangrenzende zone (± 160 ha). Tijdens de eerste fase laat men de bizon geleidelijk aan wennen aan het leven in het wild. Zo ontstaat er vooraf een solide sociale structuur binnen de kudde.

De herintroductie op zich zal plaatsvinden op de site van Natura 2000 bij de Tarcu Bergen, een gebied dat zich uitstrekt over bijna 59.000 hectare. Deze prachtige regio is tevens ook de thuisbasis van beren en wolven.

Een jaar geleden zijn er 17 bizons - waaronder 2 van de Grotten van Han - geïntroduceerd in het gebied. Ze hebben zich met succes aangepast en zijn nu klaar om in het wild te leven. Op 13 juni zullen de eerste Europese bizons, sinds meer dan 200 jaar, vrij rondlopen in de zuidelijke Karpaten. Dit zal dan ook de eerste groep van groot belang zijn om vrijgelaten te worden in het wild.

Eenmaal vrijgekomen zullen deze bizons niet meer ingevoerd of ondersteund worden door de mens. Zo zullen zij volledig deel uitmaken van het natuurlijke ecosysteem. 13 juni is dus niet alleen een uniek moment voor het behoud van de Europese bizon maar zal er ook een groot lokaal evenement plaatsvinden.  

Waarom bizons in de Karpaten herintroduceren?

• Hoewel de bizon het grootste wilde landzoogdier in Europa is, is de soort uiterst bedreigd.

• Hun levensstijl, verplaatsing en voedsel dragen bij tot het verbeteren en diversifiëren van de natuurlijke omgeving waarin zij opereren.

• Hun aankomst zal de regionale economie stimuleren. Zo kan de lokale bevolking verschillende activiteiten aanbieden zoals de ontwikkeling van ecotoerismeprojecten (accommodatie, ontdekkingstochten...). 

Het Domein van de Grotten van Han en herintroductieprogramma's

Sinds de oprichting heeft het Domein altijd ingestaan voor een combinatie van "verwondering voor de natuur" en "behoud van milieu en dieren uit de regio". De herintroductie van bedreigde diersoorten is daarom een integraal onderdeel van onze missie. Een samenwerking van meer dan 15 jaar tussen het Domein en Nature Consultancy Flaxfield heeft geholpen om dieren zoals de oeros, de tarpan, de Europese bizon en het Przewalskipaard te herintroduceren in verschillende landen.

Vandaag is het Wildpark een uitgekozen plek voor het kweken en voorbereiden van grote herbivoren voor herintroductie in het wild. Het allereerste project waaraan het Domein van de Grotten van Han heeft deelgenomen voor het herintroduceren van dieren dateert van 1999. Een bizon van het Wildpark voegde zich toen bij het natuurreservaat ‘Okski’ in Rusland, als onderdeel van een groter project van WWF. Sindsdien zijn er elk jaar enkele grote grazers van het Domein die opnieuw de vrijheid vinden en zo betrokken zijn bij het behoud van hun soort. Partners variëren van project tot project, maar Flaxfield Nature Consultancy is vandaag de hoeksteen van al deze programma's.

In 2010 verlaat Araneta, een bizonwijfje, het Wildpark van Han-sur-Lesse om naar het Rothaagebirge in Duitsland te verhuizen. Sindsdien is ze bevallen van een aantal kleine kalfjes, deze zijn de eerste in het wild geboren kalfjes in West-Europa sinds meer dan 400 jaar geleden. Een echte verwezenlijking voor het Wildpark en haar partners!

Naar aanleiding van dit succes is het Domein van de Grotten van Han veel gevraagd door talrijke parken en dierentuinen die hun overtollige dieren willen verplaatsen. Het Wildpark herbergt ze en bereidt ze zorgvuldig voor op de herintroductie. 

Een bedreigde diersoort

Tot in de Middeleeuwen was de Europese bizon wijdverspreid aanwezig op het Europese continent. Hun verdwijning - na de Tweede Wereldoorlog - is vooral te wijten aan de menselijke jacht en het verkleinen van hun natuurlijke habitat door concurrentie van de landbouw.

Tegen het einde van de jaren 1920 overleefden de enige overblijvende Europese bizons (54, waaronder 29 mannen en 25 vrouwen) slechts in gevangenschap. Vandaag zijn er iets meer dan 3.000 wilde bizons in de wereld. De Europese bizon is zo zeldzaam in het wild als de zwarte neushoorn in Afrika!  

De bizon, een deel van het Roemeense natuurlijke erfgoed en de nationale identiteit

In Roemenië zijn er bizons vermeld in de vele legenden, mythen, verhalen en plaatsnamen. De regio van de Karpaten was de laatste thuisbasis van bizons in Roemenië. Roemenië is het negende land in Europa dat geniet van een populatie van wilde bizons. Ze zijn ook terug te vinden in Letland, Litouwen, Wit-Rusland, Oekraïne, Polen, Slowakije, Rusland en Duitsland.

Sinds de geboorte van het project werkt WWF Roemenië en Rewilding Europe nauw samen met de lokale bevolking, ondernemers, bosbouwdiensten, organisaties verantwoordelijk voor de jacht en ook het toerisme op lokaal, regionaal en nationaal vlak. Inwoners van de regio zijn er opgeleid als rangers en gidsen. De bizons zijn daarom verwelkomd met groot enthousiasme door de lokale bevolking. 

Wie zijn de gelukkigen?

Ten eerste is er het bizonwijfje Graziela, geboren in Han-sur-Lesse. Dan zijn er Jolon en Josephine, beide geboren in Bielefeld (D) en voorbereid voor introductie in het wild in Han-sur-Lesse voor een jaar.

Wat betreft Kiwi, zij is afkomstig uit Kiel. Vergeet zeker Spicegirl en Spelina niet, beide komen uit Springe. Deze drie bizons zijn aangekomen in de Grotten van Han op 21 mei. De grote Jolon zal er de kans krijgen om te worden omringd door 5 vrouwtjes.